Een positieve ervaring
De film is een initiatief van Bob Vroom die al meer dan 10 jaar jongeren met een vorm van autisme begeleidt. Met zijn bedrijf Take Part Project wil hij jongvolwassenen met een stoornis stimuleren met creativiteit en ze een vaardigheid leren waar ze de rest van hun leven wat aan hebben. ‘We willen ze letterlijk van de bank af krijgen’, licht hij toe. Speciaal voor jongvolwassenen met een vorm van autisme startte hij dit filmproject. Het doel is de vooroordelen over autisme te doorbreken, maar ook om de jongeren een positieve ervaring mee te geven. ‘Met deze film laten we zien dat mensen met autisme meer kunnen dan de meeste mensen denken, zeker op creatief gebied’, zegt Bob. ‘Creativiteit heeft iedereen, en ieder op een andere manier. Door die creativiteit aan te spreken kunnen ze iets van zichzelf laten zien. Ze leren ook nieuwe vaardigheden zoals op tijd komen, plannen en organiseren. Daar hebben ze in hun dagelijks leven ook wat aan. Het eindproduct is iets om trots op te zijn, maar de weg ernaartoe is zeker zo belangrijk.’
Film ‘Vue’ over autisme
Mensen met autisme maken film over autisme
Achter en voor de schermen
Bob vroeg zijn vriend, de Tilburgse filmmaker Luke Vrinds, of hij mee wilde werken aan het project. Die was meteen enthousiast. Maar hoe pak je dat aan? ‘Door gewoon te beginnen’, vertelt Luke. ‘Ik had geen ervaring met mensen met autisme. Al snel kwam ik erachter dat ze bepaalde prikkels op een andere manier verwerken en dat dat niet bij iedereen hetzelfde gaat. Daar heb ik veel van geleerd.’ Via zijn vader regelde hij een ruimte in een wijkcentrum en ging van start met wekelijkse lessen over hoe een film tot stand komt. Aansluitend gingen de 7 deelnemers zelf aan de slag. In het script dat ze schreven, zijn de ervaringen van alle deelnemers verwerkt. Die zijn zo verschillend als zij zelf. Zo krijgt de kijker een idee hoe breed het autismespectrum is.
De deelnemers
Nienke (28), Melle (31) en Stefano (36) deden mee aan het project. Nienke: ‘Ik was er in het begin wat sceptisch over, twijfelde of ik wel mee wilde doen. Al die mensen die ik niet kende. En ik wist ook niet wat er van me verwacht werd. Maar de kans om een film te maken krijg je niet zo vaak, dus daarom heb ik toch meegedaan. Wat ik er het fijnst aan vond, is de samenwerking. Ieders ideeën deden ertoe, er werd oprecht naar geluisterd. Wat ik hier geleerd heb, kan ik ook meenemen in mijn opleiding als ervaringsdeskundige.’ Melle had in eerste instantie dezelfde twijfels. Bob haalde hem over op een moment dat het even niet zo lekker ging met zijn studie Journalistiek. Daar is hij blij om. ‘Mijn nieuwsgierigheid won het van de drang om in mijn comfortzone te blijven. Ik had meteen het gevoel dat we met iets belangrijks bezig waren. Dat ik een vorm van autisme heb, weet ik nog niet zo heel lang. Dit project heeft me een aanzet gegeven om te ontdekken wat het voor mij betekent.’ Stefano zat vroeger best vaak alleen op zijn kamer, maar wist dat te doorbreken. ‘Uit nieuwsgierigheid ben ik naar de kennismakingsavond gegaan. Toen wist ik nog niet dat het een echte film zou worden die in de bioscoop vertoond werd. Ik wilde sowieso wel meedoen, want ik wilde graag leren hoe je een film maakt.’ Stefano durfde het zelfs aan om voor de camera te staan. Hij vond het leuk om zijn personage vorm te geven. Een spannende ervaring, maar wel een die naar meer smaakt.
Première
Ook toen het script klaar was, bleven de deelnemers betrokken bij het maakproces, voor en achter de schermen. Bij de casting en de locatiekeuze bijvoorbeeld. De film kreeg de naam Vue, wat in het Frans ‘weergave’ of ‘kijk’ betekent. Een kijk op autisme door de ogen van henzelf. Stefano: ‘Ik wilde graag aan de buitenwereld laten zien hoe het is om autisme te hebben. Door deze film heb ik geleerd dat er veel verschillende vormen zijn.’ Op 2 april, Wereld Autisme Dag, ging Vue in première in het Tilburgse filmhuis Cinecitta.
Met raad en daad
Het kon natuurlijk niet bij die ene keer blijven. Daarom ging het makersteam op zoek naar meer mogelijkheden. Voor de promotie en publiciteit deden Bob en Luke een aanvraag bij het Stimuleringsfonds van Thebe Extra. Die past niet in de doelstelling van het fonds, maar voorzitter Jolieke Braam zag wel andere mogelijkheden om dit project te steunen. Ze zocht contact met Avondje Uit en Brabant Maatjes. Deze twee stichtingen, die actief zijn in verschillende Brabantse plaatsen, strijden tegen eenzaamheid en organiseren gezellige activiteiten om mensen bij elkaar te brengen. Zij hadden meteen verschillende ideeën voor de verspreiding van de film, te beginnen bij een vertoning bij MFA Het Spoor. Jeroen Hellemons van Avondje Uit en Jerry Bergraaf van Brabant Maatjes zorgden voor de locatie, de hapjes en drankjes en nodigden hun netwerk uit om de film te komen bekijken.
Meer dan een zak geld
Dat de toeschouwers onder de indruk waren van de film, bleek uit het gesprek na afloop. Een kijker vond het confronterend dat hij sommige dingen herkende bij zichzelf, een ander vond de vooroordelen juist weer herkenbaar. De deelnemers zijn vooral trots op hun werk en enthousiast over het project. Voor hen is alle twijfel weg: ‘Als je ooit de kans krijgt om aan zoiets mee te doen, doe het.’ Bob en Luke maken zich intussen op voor een volgend project, want er is nog veel meer werk aan de winkel. Voor hen was dit een onvergetelijke ervaring. Luke: ‘Het heeft best veel moeite gekost, maar ik had dit voor geen goud willen missen. Als ik zie hoe blij en trots zij met deze ervaring zijn en het enthousiasme dat ik terugkrijg, dat is onbetaalbaar. Dat motiveert mij ook om in de toekomst weer een keer zoiets te doen.’
Onvergetelijke ervaring
Ook toen het script klaar was, bleven de deelnemers betrokken bij het maakproces, voor en achter de schermen. Bij de casting en de locatiekeuze bijvoorbeeld. De film kreeg de naam Vue, wat in het Frans ‘weergave’ of ‘kijk’ betekent. Een kijk op autisme door de ogen van henzelf. Stefano: ‘Ik wilde graag aan de buitenwereld laten zien hoe het is om autisme te hebben. Door deze film heb ik geleerd dat er veel verschillende vormen zijn.’ Op 2 april, Wereld Autisme Dag, ging Vue in première in het Tilburgse filmhuis Cinecitta.